Niektórzy pamiętają powódź z 1997 roku we Wrocławiu.

Poniżej Wrocław z zalaną ulicą Kościuszki w centrum miasta.

W tym roku 2024 bardzo ucierpiały miasta Polski południowo-zachodniej. Wrocław uniknął powodzi dzięki suchemu zbiornikowi retencyjnemu Racibórz Dolny mieszczącemu 185 mln litrów sześciennych wody.

Susze i powodzie były od wieków.

AFRYKA Powodzie wrzesień 2024

Obecne Powodzie w Afryce są powodem przesiedleń milionów ludzi od Gwinei po Republikę Środkowoafrykańską. Są już ostrzeżenia o pęknięciach tam i możliwych chorobach. Rosną poziomy wody w tamach Chari i Logone (CZAD) 

Gwinea narażona jest na skażenia i oprócz samych powodzi i związanych z tym bezpośrednich niebezpieczeństw grozi też brak bezpieczeństwa żywnościowego z powodu zniszczenia głównych upraw ryżu i kukurydzy.

Według ONZ ulewne deszcze w Afryce Zachodniej, półpustynnym regionie Sahelu, Saharze, spustoszyły 14 krajów. Ok cztery mln osób zostało dotkniętych powodzią, ok. 1000 zginęło, a ogromne obszary uprawne są pod wodą. Grozi głód i dostęp do wody pitnej. Mali, Niger, Czad i północna Nigeria są najbardziej dotknięte powodzią. 55 mln ludzi w Sahelu uznano za narażonych na głód. W drugiej połowie września 2024  ok. 1000 osób zostało przesiedlonych w Gwinei, 4 zginęły, woda zalała 11 000 hektarów upraw. W Kamerunie 200 000 osób zostało przesiedlonych, 100 000 hektarów zalanych. Powodzie, nastąpiły kilka miesięcy po niebezpiecznej fali upałów.

Na przestrzeni ostatnich 2 dekad śnieg spadł na Saharze 4 razy – 2016, 2018, 2021 i 2022 roku. W sierpniu 2021 r. śnieg spadł na pustyni Atakama. W miasteczku El Salvador, Chilijczycy zaczęli obawiać się o swoją przyszłość, nie są przystosowani do zim, jak w Europie. W 2017 r. miejscowość w Algerii Aïn Séfra dotknęła zamieć śnieżna.  Zaspy sięgały na wysokość metra. Zdjęcia satelitarne z 2021 r. Ukazały Szczyty dwóch wulkanów na Hawajach pokryte śniegiem.

Oznaczenia wysokości wezbranej wody na Łabie w różnych latach – ściana pałacu Pilnitz w Dreznie.

Susze w Europie Zachodniej i Środkowej były powiązane z tzw. Małą Epoką Lodową, która charakteryzowała się dużymi wahaniami klimatycznymi. Mała Epoka Lodowa Little Ice Age – LIA – okres ochłodzenia głównie rejon północnego Atlantyku, który nastąpił po okresie Średniowiecznego Optimum Klimatycznego. Średnie temperatury na północy spadły o około 1 °C.  Klimatycznie okres trwał od 1570 do 1900 r. Wiele regionów cierpiało na skutek długotrwałych susz, które prowadziły do kryzysów żywnościowych. Glacjologicznie (hydrologia badająca lodowce i masy lodowe) okres ten trwał od 1300 do 1850 r. lodowce górskie w obszarach górskich miały większy zasięg niż w okresie poprzedzającym Małą Epokę Lodową (MEL) czyli w Średniowiecznym Optimum Klimatycznym.

W okresie Małej Epoki Lodowej (ang. LIA) śr. temp. w Europie spadły o 1˚C w stosunku do poprzedniego okresu ciepłego, kiedy Wikingowie zasiedlali Grenlandię. Kroniki mówią, że w okresie chłodnym zimą Bałtyk czasem zamarzał i z Polski do Szwecji można było przejść po lodzie, zamarzała też płynąca przez Wyspy Brytyjskie, Tamiza.

Historyczne warunki klimatyczne wykonuje się w oparciu o dendroarchelogię oraz o analizę słojów współczesnych drzew. Technika odtwarzania warunków wilgotności w oparciu o słoje drzew, pozwala analizować hydrohistorię. W słojach widać także susze z centralnej Europy : 1540, 1590, 1616, 1718 i 1719 r. Nazywane są w Czechach „wyjątkowymi suszami”. Susza w 1616 roku odznaczająca się „wielkim upałem, wyschniętymi rzekami” i znakiem wyrytym na „Kamieniu Głodu” na Łabie. Kamień został odkryty podczas suszy w 2018 roku, czyli po 202 latach. Na Renie natomiast widnieją daty na takim kamieniu sprzed 500 lat z roku 1417.

Słoje przekazują informację nie tylko o suchych ale i o wilgotnych okresach np. o wielkim głodzie 1315-1317 spowodowanym wieloletnim okresem nadmiernej wilgotności, który zablokował produkcję żywności na dużym obszarze Europy. Niekorzystne warunki rozpoczęły się w 1314 roku i skutki zaczęły być wyraźne w 1315 r. przez klęskę plonów w całej Europie od Pirenejów przez rejony słowiańskie, Szkocje aż po Włochy. 

Fotografie wikipedia

W razie pytań, prosimy o kontakt: grzegorz@actiw.pl tel. +48 883 106 900, +48 71 321 86 91